Stamrechtvrijstelling afgeschaft. Overgangsregeling

maandag 16 december 2013

Stamrechtvrijstelling voor ontslagvergoeding afgeschaft per 1 januari 2014. Overgangsregeling tot uiterlijk 1 juli 2014.

Zoals bekend wordt de stamrechtvrijstelling afgeschaft. Voor (in 2013) reeds bestaande stamrechtregelingen geldt dat de ex-werknemer gebruik kan blijven maken van de stamrecht- faciliteiten. Afgelopen maand heeft de staatssecretaris verduidelijkt tot wanneer werknemers nog de mogelijkheid hebben om een stamrechtconstructie te gebruiken voor hun ontslagvergoeding. De optie voor een stamrechtconstructie vervalt per 1 januari 2014……maar er geldt een overgangsregeling voor werknemers van wie al bekend is dat zij  begin 2014 ontslagen worden. Ook zij kunnen nog kiezen voor een stamrecht, onder bepaalde voorwaarden.

Verder geldt er ook een speciale kortingsregeling voor mensen die  in 2014 hun volledige stamrechttegoed in een keer willen laten uitbetalen.

Stamrechtvrijstelling

Bij een beëindiging van de arbeidsovereenkomst kan een werknemer recht hebben op een ontslagvergoeding. Deze ontslagvergoeding behoort tot het loon, zodat er in beginsel loonbelasting over betaald moet worden in het jaar dat deze vergoeding uitbetaald wordt. Bij hogere ontslagvergoedingen betekent dit vaak het maximum tarief van 52%.

Een werknemer kan er echter voor kiezen om de ontslagvergoeding onder te brengen in een zogenaamd stamrecht. “Stamrecht” is de fiscale term voor “een recht op een periodieke uitkering”.  In dat geval wordt de belastingheffing over de ontslagvergoeding uitgesteld tot het moment waarop  de periodieke uitkering uit het stamrecht ontvangen wordt, waardoor meestal een lager belastingtarief van toepassing is. Stamrechten kunnen worden ondergebracht bij een bankspaarrekening, een verzekeraar of een eigen stamrecht BV.

Verval stamrechtvrijstelling  01-01-2014 + overgangsregeling bij ontslag voor (uiterlijk)  1 juli 2014

Per 1 januari 2014 vervalt de mogelijkheid om een stamrechtconstructie te gebruiken voor de ontslagvergoeding …..maar er geldt een overgangsregeling voor werknemers van wie al bekend is dat zij begin 2014 ontslagen worden. Ook zij kunnen kiezen voor een stamrechtconstructie als zij voldoen aan de volgende voorwaarden die staatsecretaris Weekers heeft geformuleerd:  

• De ontslagdatum moet vaststaan vóór 01-01-2014
• Het ontslag moet plaatsvinden binnen een korte termijn na 31 december 2013 (Van een korte termijn is in ieder geval sprake als het gaat om de wettelijke opzegtermijn. Een wettelijke opzegtermijn kan oplopen tot maximaal een half jaar)
• Daarnaast moet vaststaan dat de werkgever een ontslagvergoeding zal uitkeren aan de werknemer die alleen kan worden aangewend voor een stamrecht

De werknemer die niet voldoet aan deze voorwaarden, moet altijd direct belasting betalen over deze vergoeding en wel tegen het progressieve tarief. De ontslagvergoeding wordt immers gewoon opgeteld bij de rest van het inkomen op jaarbasis zodat het maximale tarief van 52% al vlot van toepassing kan zijn.

80% regel

Mensen met een reeds (in 2013) bestaand stamrecht kunnen in 2014 profiteren van een gunstige regeling als zij het bedrag in een keer laten uitbetalen. Laat iemand zijn stamrecht in 2014 in één keer volledig uitbetalen dan hoeft hij namelijk slechts over 80% van die uitkering inkomstenbelasting te betalen.

Aanscherping 80% regel

Als het gehele stamrechttegoed  in 2014 in een keer wordt opgenomen hoeft dus alleen over 80%  van dat bedrag belasting betaald te worden. Het kabinet wilde misbruik van deze regel voorkomen. Werknemers zouden immers eind 2013 hun ontslagvergoeding  snel in een stamrecht BV, of een bankspaarrekening kunnen storten en dat bedrag vervolgens in 2014 alsnog geheel opnemen……met een belastingkorting van 20%.

Om deze vorm van misbruik te voorkomen is de 80% regel aangepast. De ontslagvergoeding moet  uiterlijk op 15 november 2013  gestort zijn in de stamrecht BV of-verzekering of bankspaarrekening.  Deze termijn geldt dus alleen voor degenen die het volledige stamrecht tegoed in een keer uitbetaald willen hebben, teneinde gebruik te maken van het belastingvoordeel van 20%.

Als de ontslagvergoeding gewoon voor meerdere jaren wordt weggezet en dus ook ná 2014 tot uitkering komt, dan kan een stamrechtconstructie nog gewoon tot het eind van dit jaar gevestigd worden.

Al wat overblijft; de middelingsregeling

Het afschaffen van de stamrechtvrijstelling en de 80% regel zijn beide maatregelen van het kabinet om meer, en ook sneller, geld binnen te halen voor de overheid. Met het vervallen van de stamrechtvrijstelling wordt de belastingheffing over ontslagvergoedingen naar voren gehaald. Bovendien zal door het progressieve tarief, de belastingheffing vaak hoger uitvallen.

Dit alles is in het nadeel van de ontslagen werknemer. Als door de ontvangst van de ontslagvergoeding in een bepaald jaar een extra hoog inkomen ontvangen wordt, dan kan onder voorwaarden gebruik worden gemaakt van de zogenaamde middelingsregeling. Wanneer je door je ontslagvergoeding meer belasting hebt betaald dan bij een gelijkmatig verdeeld inkomen, kun je de Belastingdienst namelijk vragen om achteraf jouw belastingaanslag te baseren op het gemiddelde inkomen over een periode van drie jaar. De middelingsregeling houdt dus in dat dat het inkomen over drie achtereenvolgende jaren gemiddeld wordt, waardoor de belastingprogressie kan worden verlaagd. Het resultaat van zo’n middeling is gering in vergelijking met de stamrecht- vrijstelling, maar kan toch wel enige honderden tot duizenden Euro’s belastingvoordeel opleveren.

December 2013

Thérèse Schoenmakers Arbeidsrechtjurist VHP2

 terug naar overzicht